Ook Nederlandse militair stak de Waal over in 1944

Onder zwaar vijandelijk vuur staken op 20 september 1944 honderden geallieerde militairen in gammele bootjes peddelend de rivier over. De Waaloversteek is vooral bekend geworden door een gedramatiseerde scène in de speelfilm ‘A bridge too far’ (1977).

Dat korporaal Val Kokhuis (1919-2005) als enige Nederlandse militair deze overtocht heeft meegemaakt, wordt nu pas voor het eerst uitgebreid beschreven in het boek ‘De vergeten commando’ van auteur Peter Visser.

Het verhaal over Kokhuis is opmerkelijk omdat het zó lang zó onbekend is gebleven. Bovendien heeft de schrijver naar een verklaring gezocht voor het feit dat de Nederlandse deelname aan de Waaloversteek al jarenlang exclusief wordt toegeschreven aan iemand anders: de Leidse student Ben Bouman.

Hoe komt het dat Bouman in de media telkens wél wordt genoemd? En waarom is aan de overtocht van Kokhuis geen aandacht besteed? Tijdens zijn zoektocht krijgt de auteur een document onder ogen waaruit blijkt dat Bouman in 1989 al op de hoogte is van het feit dat óók Kokhuis de Waal is overgestoken. Toch is ook daarna niet over de Nederlandse commando gesproken ….

De tekst van een Koninklijk Besluit uit 1951 laat geen ruimte voor twijfels over Kokhuis. Koningin Juliana verleent hierin aan hem het Bronzen Kruis, de op twee na hoogste militaire onderscheiding in ons land. Zonder enig voorbehoud wordt in het document zijn deelname aan de Waaloversteek bevestigd.

In ‘De vergeten commando’ wordt ook aandacht besteed aan de strijd die Kokhuis in de frontlinie heeft gevoerd tijdens de Slag om de Schelde. Op Walcheren raakt hij zwaargewond. Daarnaast is er aandacht voor zijn sportieve carrière als doelman. Eerst, nog tijdens de oorlogsjaren, van het Nederlands militair voetbalelftal, en een paar jaar na de oorlog van HFC Haarlem.